Chết vì tội không chịu nghe lời – Câu chuyện Phật giáo và cái ngã đúng sai
Chết vì tội không chịu nghe lời.
Ðời xưa, có một bầy rùa rất đông, ở dưới một gốc cây đại thọ. Trong bầy có một con rùa chúa (tiền nhân của Ðức Phật Thích Ca) rất thông minh có thể đoán trước được những việc sắp xảy ra. Trên cây đại thọ có một bầy thằn lằn thường hay tự thả mình từ trên nhành cao xuống để khoe tài với bầy rùa ở dưới. Bọn rùa rất lấy làm khâm phục. Rùa chúa thấy thế mới bảo bầy rùa rằng:
– Các ngươi không nên ở chỗ này, vì cách hành động của bọn thằn lằn có khi sẽ làm cho chúng ta mang họa. Vậy các ngươi nên theo ta mà đi ở một nơi khác, yên ổn hơn.
Trong bọn rùa có nhiều con nghe theo rùa chúa đi ở chỗ khác, nhưng có nhiều con cứng đầu không chịu đi. Khuyên bảo mãi nhưng bọn rùa cũng không nghe, rùa chúa đành đau đớn mà bỏ đi ở nơi khác với bầy rùa biết vâng lời.
Cách mười ngày sau, có một đàn voi đi ngang qua đấy, đến nghỉ dưới gốc cây đại thọ. Bấy giờ những con thằn lằn cũng như mọi ngày biểu diễn để rơi mình xuống đất chẳng may có con rơi vào lỗ tai một con voi. Voi bị nhột khó chịu, kêu la ầm ỹ. Cả bầy voi tưởng có thú dữ đến hại, hoảng kinh, chạy toán loạn. Bầy rùa ở dưới gốc cây không tránh kịp, bị đạp chết rất nhiều.
Lược sử PHẬT TỔ
Lời bàn cho câu chuyện này có lẽ là một lời cảm thán: “Đấy, thấy chưa, không chịu nghe lời người lớn nên ra nông nỗi vậy đấy! Đáng lẽ nên nghe lời và đi theo con rùa chúa…”
Người sáng tác ra câu chuyện này có mục đích gì? Có lẽ chẳng ai có thể trả lời nổi. Câu chuyện cứ thế sinh ra và lưu lạc khắp nơi. Mang đến cho mỗi người đọc một cảm nhận khác nhau. Người khen, kẻ chê, kẻ chẳng quan tâm. Đa phần đều nghĩ lũ rùa không chịu đi theo con rùa chúa là sai…
Lại là vấn đề đúng sai. Thế nào là đúng? Thế nào là sai? Cứ cho rằng con rùa chúa thực sự nhìn thấy tương lại đi chăng nữa. Những con rùa có nên đi theo nó?
Hỏi ngu dữ vậy, tất nhiên là nên đi theo rồi, nên nghe lời rồi. Đi theo mới sống. Ở lại chết nhăn kìa! Đó chỉ là suy nghĩ của người đọc truyện. Người chỉ ngồi mà không ra quyết định, người chỉ ngồi mà không cần lựa chọn, người chỉ ngồi mà đọc cái kết sau cùng. Cuộc sống có bao giờ như vậy! Cuộc sống có nên đi theo và nghe lời ai đó mù quáng không cần biết lý do. Cuộc sống có chắc chắn là bầy voi sẽ đi qua, cuộc sống có chắc chắn là con thằn lằn sẽ rơi vào tai voi…
Sống chết là chuyện thường. Cuộc sống là chuỗi dài những trải nghiệm. Bạn có thể lắng nghe và tìm hiểu. Nhưng bạn cũng có thể không nghe và đi tìm câu trả lời cho riêng mình. Ai nói những con rùa chết là thất bại. Những con rùa chết đã có được một bài học cho riêng mình. Ai nói những con rùa sống là không thất bại. Khi chỉ biết đi theo và biến mình thành nô lệ cho con đầu đàn.
Vậy nên, đúng sai vốn chẳng quan trọng, sống chết cũng chẳng phải vấn đề. Vấn đề là bạn đã làm gì và dám chịu trách nhiệm từ hành động đó để học hỏi tiến hóa hay không mà thôi!
