Điều gì đã làm nên hương vị diệu kỳ của Trà Tà Xùa?

Hành trình đi tìm về cội nguồn của Trà Tà Xùa. Một thức trà trứ danh làm Chay Mộc luôn tò mò và tự hỏi. Thức trà tuyệt vời này đến từ đâu?

Đi xe khách từ Hà Nội lên, chúng tôi đặt chân đến Tà Xùa trong một buổi chiều hoàng hôn vừa tắt nắng. Những con đường ngoằn nghèo, dốc chỉ hơi thoai thoải. Thời gian đi từ dưới thị trấn lên đến đỉnh, mất cả tiếng đồng hồ. Thời gian đi từ bản nọ sang bản kia, cũng là gần một tiếng. Tuy thời gian đi có lâu, chúng tôi cũng không có vội. Bởi ánh mắt đã hoàn toàn chìm đắm trong cảnh sắc hùng vĩ nơi đây.

Trên đỉnh Tà Xùa này, cây cối không nhiều. Chỉ lưa thưa vừa đủ. Những cánh rừng xanh mướt rậm rạp là hoàn toàn vắng bóng. Cây trên đất núi này, chủ yếu là cây bụi tầm thấp. Đất là thứ đất tạp nham lẫn đá và đất sét pha. Có lẽ vì vậy mà cây cổ thụ và rừng rậm là không có nhiều. Nhưng đó, cũng là một điểm mạnh của Tà Xùa. Bởi vì cây bụi tầm thấp, nên tầm nhìn rộng mênh mông. Từ trên đỉnh núi bất kỳ, bạn có thể nhìn ra xung quanh toàn cảnh địa chất học nơi này. Núi tầm trung, khá đều nhau. Khoảng cách vừa đủ. Tạo thành dãy xuyên suốt xen kẽ. Núi có vẻ đẹp hùng dũng khoáng đạt khó lời miêu tả.

Trên Tà Xùa này, nổi tiếng bởi hai thứ, mây và trà. Người ta đồn nhau về những biển mây bập bềnh, mênh mông và vô tận. Nhưng có lên đến nơi rồi mới thấy, biển mây sẽ khiến bạn có cảm giác như một vị thần. Bạn sẽ phải tự hỏi, phải chăng mình đang ở trên thiên đường. Như trong những truyền thuyết xa xưa, các vị thần tiên cưỡi mây mà đi, vén mây mà xuất hiện. Biển mây này, thực sự ngoài tầm tưởng tượng của con người. Tà Xùa có một lợi thế là đường khá dễ đi, cách thủ đô Hà Nội không quá xa. Nên thu hút rất nhiều bạn trẻ đi phượt và nghỉ dưỡng. Chúng tôi đi, mà lác đác lại gặp những nhóm bạn trẻ lên đây vừa đủ để ngắm cảnh, nghỉ ngơi và thư giãn rồi về vào ngày hôm sau. Cũng là một thú thưởng thức của thế gian.

Quay trở lại với trà. Tôi lên Tà Xùa lần này, không phải để du lịch hay ngắm cảnh. Thực sự, thứ thu hút tôi, là Trà Tà Xùa. Thức trà cổ thụ đang nổi trứ danh. Một thức trà, khiến sẽ khiến bạn ngẩn ngơ ngay từ lần đầu gặp mặt.

Có lên Tà Xùa, mới thấy thức trà này, không phải tự nhiên mà có. Trà trên Tà Xùa, là những cây cổ thụ tuổi đời tính bằng trăm năm. Những cây trà bền bỉ với sương gió, nắng mưa và cả con người. Trà Tà Xùa, là một thức trà đặc biệt có được cả hương, vị và hậu vị.

Hương trà Tà Xùa là thứ hương của núi non và cỏ cây trên núi chắt lọc mà thành. Vị của trà nhẹ và thanh thoát. Hậu vị chính là điểm đặc biệt có một không hai của trà Tà Xùa. Hậu vị ngọt dày và bền. Được ví như mật ong của Tà Xùa vậy.

Những cây trà cổ thụ Tà Xùa, cho búp căng mọng và to hiếm thấy. Không phải thứ búp được phun thuốc kích thích dài ngoẵng, to xác mà nhạt thếch. Những cây trà trên đây, thậm chí còn không được chăm bón. Những cây trà được thả nổi với tự nhiên, sống hòa hợp với con người. Không có bất kỳ hình thức chăm bón hay hóa chất nào khác. Giống như người bản địa trên đây vậy. Họ khá thuần phác và vui vẻ. Quen với lối sống từ ngàn xưa vẫn vậy. Những thứ khoa học hiện đại, thực sự không có nhiều.

Những cây trà cổ thụ, tập trung ở bản Bẹ. Nơi trà mọc thành rừng. Ôm ấp và bảo vệ con người. Cho con người, không chỉ giá trị về kinh tế mà còn những giá trị tinh thần sâu sắc.

Dưới gốc trà cổ thụ đã mấy trăm năm tuổi. Người dân dựng nhà, lấy vợ sinh con. Người và trà cùng nương nhau mà tồn tại. Trà cho người hái. Người chăm sóc và bảo vệ trà. Cây trà nơi đây đã chứng kiến bao thế hệ con người sinh ra rồi chết đi. Đến cả tuổi của trà có lẽ cũng không còn ai nhớ được nữa. Chỉ biết được rằng sinh ra đã thấy trà, lớn lên vẫn thấy trà. và già đi, trà vẫn ở đó cùng người đồng hành tháng năm.

Người và trà, đã trở thành tri kỷ. Gắn kết tư lúc nào, cũng không ai còn muốn so đo tính toán nữa. Cây trà trải tháng năm, trải thăng trầm. Mỗi năm một khác. Hậu vị của trà Tà Xùa, cứ ngọt dần theo thời gian. Khiến lòng người mê mẩn.

Chay Mộc